na nowo
  • Dawne nazwy pierwiastków chemicznych

    2.01.2024
    2.01.2024

    W dawnych nazwach pierwiastków czasami występowała cząstka "„-ród”, np kwas + -o- + -ród -> kwasoród (tlen); woda + -o- + -ród -> wodoród (wodór); saletra + -o- + -ród -> saletroród (siarka) [przyp. red. azot]. Czy cząstka „-ród” jest tematem słowotwórczym wyrazów złożonych czy przyrostkiem, i jak to rozpoznać?

  • Goalball
    24.01.2019
    24.01.2019
    Witam serdecznie,
    Moje pytanie dotyczy odmiany przez przypadki nazwy pewnej paraolimpijskiej dyscypliny sportu – goalball (brak polskiej nazwy). Nurtują mnie dwa sformułowania: drużyna goalballa i mistrzostwa goalball, oba napotykane zarówno w internecie, jak i w artykułach prasowych. ale również w polskim środowisku zawodników i trenerów. Pytanie czy, analogicznie do innych anglojęzycznych sportów z końcówką -ball poprawnie nie byłoby napisać drużyna goalballu i mistrzostwa w goalballu?
  • goryl
    1.11.2012
    1.11.2012
    Moje uszanowanie!
    Chciałbym zapytać, od kiedy synonimem ochroniarza stał się goryl i na jakiej podstawie? Czy chodzi o rozmiary i siłę tego zwierzęcia, czy też ma to jakieś inne uzasadnienie?
    Pozdrawiam serdecznie!
  • grono pedagogiczne

    22.02.2023
    22.02.2023

    Szanowni Państwo,

    jestem nauczycielką. Zastanawiam się, czy wyrażenie "grono pedagogiczne" (powszechnie używane w szkole) jest poprawne. Mamy "grono przyjaciół, znajomych", czy zatem nie byłoby lepiej: grono pedagogów? Razi mnie też zwracanie się do nauczycieli np. w przemówieniach: "Szanowne grono pedagogiczne!". Czy "grono" jest szanowne? Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z poważaniem

    Alina Łoboda

  • Interpunkcja części zdania pojedynczego połączonych spójnikowo
    7.12.2018
    7.12.2018
    Szanowna Poradnio,
    czy należy oddzielać przecinkami różne spójniki o tym samym znaczeniu, występujące w jednym zdaniu? Na przykład w takim: W ogrodzie sadzimy drzewa lub krzewy albo pnącza bądź kwiaty.
  • Kobieta ksiądz

    26.05.2022
    24.05.2022

    Dzień dobry!

    Niedawno po raz pierwszy w polskim kościele luterańskim kilka kobiet zostało księżmi. W jaki sposób o nich mówić i jak się do nich zwracać (tzn. jaka jest forma żeńska od rzeczownika "ksiądz")? Czy może mówić "pastorka" - od słowa "pastor" (jak zazwyczaj mówi się o kapłanach protestanckich)? A może po prostu "kapłanka"?

  • Kobieta ksiądz

    21.05.2024
    21.05.2024

    Dzień dobry.

    Mam wątpliwości dotyczące tego, jak będzie brzmiała prawidłowa forma na określenie kobiety księdza (zarówno liczba pojedyncza, jak i mnoga). Czy obowiązuje taka sama odmiana jak w przypadku wyrazu „ksiądz”?

    Z poważaniem

    Ewelina Dobrzyńska

  • Kobieta ksiądz i kobieta wódz

    3.02.2024
    26.01.2024

    Szanowni Państwo,

    jak by Państwo stworzyli feminatywy od takich słów jak ksiądz albo wódz?

    Pozdrawiam

  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • Kto mieszka w Nowym Wiśniczu?
    18.05.2012
    18.05.2012
    PWN-owskie słowniki (Słownik nazw własnych oraz Słownik nazw miejscowości i mieszkańców) podają, że mieszkaniec Nowego Wiśnicza to nowowiśniczanin, a przymiotnik – nowowiśnicki. Jednak w Nowym Wiśniczu wydawane są Wiadomości Wiśnickie, a lokalny portal http://www.wisniczanin.pl/ nosi nazwę Wiśniczanin. Również spojrzenie na wyniki z Google przekonuje, że wyrazów z nowo- używa mało kto oprócz scrabblistów. Którym formom dać pierwszeństwo?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego